Collectie Soeterbeeck

Collectie Soeterbeeck
Radboud Universiteit Nijmegen

Onze-Lieve-Vrouw in de Hage



[PLAATS] Helmond

[PERIODE] 1462-1543

[STATUTEN] NIJMEGEN, UB, HS 490 (olim Soeterbeeck Mater 2)


[NAMEN, ZEGELS & LIGGING]

1.1 Benamingen in de bronnen

1.2 Zegels met randschriften

1.3 Ligging


[GESCHIEDENIS]

2.1 Voorgeschiedenis

2.2 Regularissenklooster

2.3 Incorporatie

18 mei 1485

2.4 Clausuur

2.5 Beknopte geschiedenis

In 1454-1455 werd de oude parochiekerk in de Hage te Helmond afgebroken, om een nieuwe binnen de stad op te richten. Alleen het priesterkoor met hoogaltaar bleef behouden, om tot kapel te dienen. Ook het daarbij gelegen kerkhof zou ten allen tijde moeten blijven dienen als begraafplaats voor de parochianen.
Op verzoek van de Heer van Helmond, Jan van Cortenbach, werd bij Indult van 14 september 1462 door Ludovicus van Bourbon, bisschop van Luik, bedoelde kapel afgestaan aan de reguliere kanunnikessen van het klooster Mariaweide bij Venlo, die in een simpel huisje aan de Kromme Steenweg, vlak bij kapel en kerkhof, het convent Onze-Lieve-Vrouw in de Hage begonnen.
Bij de haardtelling van 1496 telde het klooster 36 geprofeste zusters, twee novicen, twee biechtvaders en zeven wereldlijke knechten. De haardtelling van 1526 geeft dezelfde uitkomsten, maar vermeldt een pater en een medepater (i.p.v. twee biechtvaders).

2.6 Relaties met andere kloosters

2.7 Begunstigers

2.8 Fusie/opheffing/lotgevallen tijdens de Gelderse oorlog en Opstand

Toen in 1543 de Gelderse troepen onder leiding van Maarten van Rossum Helmond naderden, moesten de gebouwen van het klooster in brand worden gestoken. De ongeveer 35 zusters die het convent toen telde, brachten zich, met al hun goed en de gehele kloosterinboedel, in veiligheid in het klooster Sint-Annenborch in Rosmalen, waarvan de stichting teruggaat tot 1 juli 1485 en dat in 1505 bevolkt werd vanuit ’s-Hertogenbosch. Net als Onze-Lieve-Vrouw in de Hage, was ook Sint-Annenborch lid van het Kapittel van Venlo. In 1543 was het aantal zusters daar geslonken tot zes. De gemeenschap trok naar Rosmalen met rector Peter Mans van Mechelen, die van 1532 tot aan zijn overlijden in Rosmalen in 1543 ook Generaal van het Venloos Kapittel was.

2.9 Overgang tot een andere orde en beknopte geschiedenis daarna


[GEBOUWEN & MATERIËLE CULTUUR]

3.1 Afbeeldingen

3.2 Archeologisch onderzoek en restanten

3.3 Beschrijving/reconstructie afzonderlijke kloostergebouwen

3.4 Interieur en voorwerpen

3.5 Geschiedenis na de opheffing


[ECONOMIE]

4.1 Huizen- en grondbezit

4.2 Rentebezit

4.3 Economische activiteiten conventualen

4.4 Financiële en fiscale situatie

4.5 Beknopte geschiedenis

4.6 Beheer van de goederen tijdens en na de Opstand


[GEESTELIJK & INTELLECTUEEL LEVEN]

5.1 Handschriften/boekenbezit

5.2 Scriptorium/boekproductie

5.3 Literaire productie

5.4 Liturgische activiteiten


[PROSOPOGRAFIE]

6.1 Matres

6.2 Procuratrices

6.3 Overige ingezetenen

6.4 Patres

6.5 Voogden/rentmeesters


[ARCHIVALIA]

7.1 Conventarchief

7.2 Andere archivalia


[LITERATUUR]

8.1 Specifieke literatuur

8.2 Algemene literatuur


[NOTEN]

 

Zijbalk